Bakırcılık faaliyeti nedeniyle esnaf muaflığından yararlanan mükellefin yanında çalışan hizmet erbabı hakkında
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : E-84098128-120.01.03.02[9-2022/1]-25693 12.01.2023
Konu : Bakırcılık faaliyeti nedeniyle esnaf muaflığından yararlanan mükellefin yanında çalışan hizmet erbabı hakkında
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, bakırcılık faaliyeti nedeniyle “Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi”ne sahip olduğunuz belirtilerek, yanınızda personel çalıştırmanızın vergi muafiyetinizi etkileyip etkilemeyeceği ile ödeyeceğiniz ücret gelirinin nasıl vergilendirileceği hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Vergiden muaf esnaf” başlıklı 9’uncu maddesinde,
“Ticaret ve sanat erbabından aşağıda yazılı şekil ve suretle çalışanlar gelir vergisinden muaftır.
…
8. Bu Kanunun 47’nci maddesinde yazılı şartları haiz olanlardan kendi ürettikleri ürünleri satanlara münhasır olmak üzere el dokuma işleri, bakır işlemeciliği, çini ve çömlek yapımı, sedef kakma ve ahşap oyma işleri, kaşıkçılık, bastonculuk, semercilik, yazmacılık, yorgancılık, keçecilik, lüle ve oltu taşı işçiliği, çarıkçılık, yemenicilik, oyacılık ve bunlar gibi geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz tutan meslek kollarında faaliyette bulunanlar;
…
Esnaf muaflığına ilişkin şartları taşıyanlara talepleri halinde vergi dairesince Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi verilir. Bu belgenin şekil ve muhtevasının tayin ve tespiti ile iptali ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Bu muaflığın, 94’üncü madde uyarınca tevkif suretiyle kesilen vergiye şümulü yoktur.”
hükmü yer almaktadır.
Konu ile ilgili olarak 27/07/2012 tarihli ve 28366 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 283 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin “Geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olduğu ve kaybolmaya yüz tuttuğu belirlenen meslek kollarında faaliyette bulunanlarla ilgili esnaf muaflığının kapsamı” başlıklı 2.2. bölümünde, “…söz konusu meslek kollarında; devamlı veya arızi olarak, işyeri açılarak, motorlu araç kullanılarak, yardımcı işçi veya çırak çalıştırılarak faaliyette bulunulması muafiyetten yararlanmaya engel teşkil etmeyecektir.” açıklamasına yer verilmiştir.
Diğer taraftan, anılan Kanunun “Ücretin tarifi” başlıklı 61 inci maddesinde, “Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde, “Gelir Vergisi’nden muaf olanların veya gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçilerin yanında çalışan işçilerin ücretlerinin gelir vergisinden istisna edildiği” hüküm altına alınmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, esnaf muaflığı kapsamında kalan bakırcılık faaliyetiniz dolayısıyla yanınızda hizmet erbabı çalıştırmanızın esnaf muaflığından yararlanmanıza etkisi bulunmamakta olup, yanınızda çalışan hizmet erbabına ödeyeceğiniz ücret, Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendi kapsamında gelir vergisinden istisna edilecektir.
Bilgilerinize sunulur.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.
